Uitgave: Januari 1999
De mooiste bomen van Leidschendam
Een boom kan om verschillende redenen monumentale waarde hebben. Zijn esthetische waarde (vorm, omvang), zijn cultuurhistorische waarde, zijn natuurwetenschappelijke waarde, zijn dendrologische waarde, of gewoon zijn zeldzaamheid. Erf Goed Nieuws ging op onderzoek uit en stelde een top-10 samen van de mooiste bomen in Leidschendam.
1. De rode beuk in de pastorietuin in Stompwijk
Deze enorme boom mag met recht de grootste boom van Leidschendam worden genoemd. De beuk staat achter de Sint Laurenriuskerk in Stompwijk. De pastorietuin is het restant van een tuin die door de tijd in bos is omgezet. Achterin ligt nog het fundament van een theehuisje. Gezien de afmeting van de boom is het mogelijk dat de boom dateert van vóór de bouw van de huidige kerk. Achter de voorganger hiervan Fag ook een tuin. Als dit juist is, zou het niet alleen de grootste maar ook de oudste boom binnen onze gemeente kunnen zijn.
2. De kastanjeboom aan de Bachlaan
Het behoud van deze enorme boom, die qua omvang kan wedijveren met de Stompwijkse beuk, heeft aan een zijden draadje gehangen. De geplande nieuwbouw langs de Bachlaan hield geen rekening met deze boom. Mede onder druk van de vereniging Erfgoed Leidschendam is het plan aangepast: de kastanje en de aangrenzende linde konden worden behouden. Beide bomen stonden op het speelplein van de voormalige lagere school van Veur, gebouwd eind vorige eeuw en bij velen beter bekend als 'de oude Sater'. Het is mogelijk dat de kastanje er al eerder stond. Boomwaarde ruim 80.000 gulden.
3. De 'boom van Zijlstra' in de Smidslaan
Deze lindeboom is de grootste en dikste in de Smidslaan. Dit is geen toeval. In de Tweede Wereldoorlog waren bomen langs wegen en in parken vogelvrij. Vele sneuvelden door de schaarste aan brandstof Zo ook alle bomen in de Smidslaan. Op een na: de heer Zijlstra, bewoner van nummer 14, had de linde voor zijn huis omwikkeld met ijzeren beddespiralen, zodat deze boom als enige gespaard bleef. Boomwaarde ca. 20.000 gulden.
4. De grote iep in de Oranjelaan
Deze reusachtige iep is begin jaren vijftig geplant bij de uitbreiding van het Raadhuiskwartier. De boom domineert nu als levend monument de omgeving.
Begin jaren tachtig diende het waterleidingbedrijf een verzoek in om de boom te kappen. Reden: de boom stond bovenop een leiding. De plantsoenendienst ging niet akkoord en stelde voor de leiding voor rekening van de gemeente te verleggen. De kosten? In totaal 500 gulden. Boomwaarde ca. 30.000 gulden.
5. De populierenlaan op Schakenbos
Schakenbos werd al in 1310 vermeld als bos. In de gouden eeuw, toen de economie aantrok en de bevolking groeide, is het bos grotendeels ontgonnen voor agrarisch gebruik. Vanaf 1939 is het gebied ingericht als psychiatrische inrichting. Paviljoens liggen in een park met een 'jaren dertig'-srijl. Deze karakteristieke populierenlaan leidde naar een inmiddels afgebroken boerderij.
6. De populieren aan de Veurse Achterweg
Deze machtige bomen in de berm van de voormalige Veurse Achterweg zijn ongeveer zestig jaar oud. Op de achtergrond de voormalige boerderij Prinsenhof, nu opgedeeld in woonhuizen. Boomwaarde ca. 20.000 gulden. In tegenspraak tot wat velen denken, kan de populier een hoge leeftijd bereiken. De oudst bekende populieren halen 120 jaar. In het algemeen moet gerekend worden op ca. 80 jaar. Leidschendam heeft veel beeldbepalende populierenbeplantingen die, meer dan menigeen zal beseffen, bijdragen aan het groene imago van onze woonplaats. Denk bijvoorbeeld aan de Noordsingel en de Heuvelweg.
7. De platanen aan de Koningin Julianalaan
De (middeleeuwse) Veurseweg heet tegenwoordig Koningin Julianaweg. In 1883 werd hier de stoomtram aangelegd. Dit bevorderde de bouw van huizen langs deze toenmalige provinciale weg. Verbreding werd noodzakelijk. In 1947 werden de platanen geplant. Inmiddels zijn ze uitgegroeid tot kapitale bomen: hun huidige waarde bedraagt ruim 7 ton.
8. De 'wandelende' zilverlinden aan het Koningin Julianaplein
Deze drie lindebomen bepalen het beeld op dit plein. De bomen werden begin jaren veertig geplant als onderdeel van het pleinplantsoen met de inmiddels verdwenen Prinses Julianaboom. Midden jaren tachtig zijn de drie linden over korte afstand verplaatst om ruimte te scheppen voor de bouw van een appartementenflat. Kosten: 30.000 gulden, waarvan de helft om enkele interlokale telefoonkabels te verleggen. Gewicht per boom: 20.000 kilo. Het takelwerk veroorzaakte enige opwinding omdat deze aanvankelijk recht boven het hoofdriool stond opgesteld. Met het te heffen gewicht was dat niet zonder risico.
9. De meerstammige acacia aan de Noortheijlaan
Voorheen was deze laan, die naar de voormalige buitenplaats Noortheij leidde, beplant met eiken. Van de tuinen van dit landgoed is niets meer, behalve een prachtige meerstammige acacia.
10. De Italiaanse populieren rond de sluis
Het samengaan van bebouwing en beplanting rond het sluiscomplex creëert een schilderachtig geheel waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan. De karakteristieke Italiaanse populieren accentueren de slanke torens van de Sint Petrus en Pauluskerk, voor velen een van de mooiste plekjes langs de Vliet. Ze scheppen een groen kader dat de sluis afschermt van druk verkeer, geparkeerd blik, gevelreclame en de koude wind. De huidige plannen voor de verbouwing van het centrum voorzien onder meer in het verwijderen van de hagen en deze populieren. Wordt ook hier straks het kind met het badwater weggegooid?
Toine van "Wieringen
Terug naar overzicht
